Özürlülerin Sosyal Hakları

HEMOFİLİ HASTALARININ YARARLANABİLDİKLERİ ENGELLİ HAKLARI

·\r\n Öncelikle Engelli Sağlık Kurulu raporu almak için Hemofili \r\nhastalarının farklı zamanlarda ölçülmüş faktör düzeylerine ihtiyaç \r\nduyulmaktadır.

· Güncel mevzuatta faktör düzeyi < %1 ise\r\n %80, %1-5 arası %40 ve >%5 ise %20 özürlülük oranı veriliyor. Eğer \r\nkişinin ortopedik sorunları varsa bu oranların üzerine eklenmektedir.

·\r\n Ayrıca \"ağır özürlü\" terimi bir kişi, özürlülük oranı %90 dahi \r\nolsa ağır özür sayılmayabilir. \"ağır özürlü \" ibaresi günlük yaşamını \r\ntek başına idare ettiremeyen kişilere sağlık kurulunun kararıyla \r\nverilmektedir. Örneğin \"bakım aylığı\" gibi haklarda bu koşul \r\naranmaktadır.

· Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavı’na girerek devlet memuru olma hakkına sahip olabilmektedirler.

·\r\n 4857 Sayılı iş kanunu; 50 ve üzeri işçi çalıştıran kamu \r\nişyerlerinde %4 ve özel sektör işyerlerinde %3 olarak engelli çalıştırma\r\n zorunlulukları vardır.

· Kamu kuruluşlarında çalışan engelli çocuğu olan memur anne ve babalara nöbet ve fazla mesai muafiyeti vardır.

·\r\n Şehirlerarası yolcu otobüslerinde, Karayolları Taşıma \r\nYönetmeliğinin 57. maddesinin 11. fıkrası gereği; % 40 oranında engelli \r\nolduğunu belgeleyen kişiler için bilet ücreti, geçerli ücret tarifesi \r\nüzerinden % 30 indirimli düzenlenmektedir.

· Türk Hava \r\nYolları, % 40 ve üzeri oranda engelli olan yolculara, uygulanabilir \r\nücretler üzerinden tüm iç ve dış hatlarda % 20 indirim sağlamaktadır. \r\nİndirimden faydalanmak isteyen % 40 ve üzeri oranda engelli kişilerin ve\r\n refakatçilerinin, engelli kimlik kartı veya sağlık kurulu raporu veya \r\n\'\'Engelli\'\' ibaresi bulunan nüfus cüzdanlarını ibraz etmeleri \r\ngerekmektedir.

· Müze ve ören yerlerine, engelliler ile bir\r\n refakatçisi T.C vatandaşları kimliklerini ibraz etmek suretiyle \r\nücretsiz biletle girmektedirler.

· Resmi Gazetede \r\nyayınlanan Torba Yasa ile (10 Şubat 2016/ 6663 sayılı Kanun); engelli \r\nçocuğu olan anneler için, doğumdan sonra 12 ayı geçmemiş olması şartı \r\nile 12 ay yarı zamanlı çalışma hakkı getirilmiştir. Bu yarı zamanlı \r\nçalışma tam maaşlıdır. Engelli çocuğun engel oranı, ağır/ hafif engelli \r\nolup olmadığı ve gelir düzeyi dikkate alınmaksızın bu hakkı isteyen her \r\nanne kullanabilir.

· Ağır engelli çocuğu olan annelere 1 \r\nEkim 2008 tarihinden sonra verilmiş bir haktır. Çocuğun ağır engelli \r\nraporunun alındığı tarihe göre SGK’ nın kararı önemlidir. Çalışılan \r\nsürenin dörtte biri oranında süre çalışılan süreye ilave edilir. Bu süre\r\n emeklilik süresinden düşürülür. Bakınız: 5510 saylı Kanun 28. Madde. \r\nBaşvuru; çalışma belgesi, engelli raporunun aslı gibidir fotokopisi, \r\nçocuğun ve annenin kimlik fotokopileri ve dilekçe ile SGK ya yapılır.

· Engelli kimlik kartı ile başta ücretsiz ve indirimli seyahat olmak üzere birçok hak ve hizmetten yararlanılmaktadır.
\r\n Engelli kişilerin faydalanacakları hak ve indirimler; ilgili kurum, \r\nkuruluş veya yerel yönetimler tarafından belirlenmektedir. Bunun yanında\r\n bazı kamu ve özel sektör kuruluşlarının, engelli kimlik kartı, nüfus \r\ncüzdanına işlenmiş engellilik bilgisi ya da engellilere verilen sağlık \r\nkurulu raporunu esas alarak engellilere sağladığı kolaylıklar \r\nbulunmaktadır. Bu indirimler ve/veya oranları zaman zaman ilgili \r\nkurumlar tarafından değiştirilebilmektedir.

· 10-16 Mayıs \r\nEngelliler Haftasının ilk günü ile 3 Aralık Dünya Engelliler Gününde \r\nkamuda görev yapan tüm engelliler idari izin sayılır.

· Kendisi % 40 ve üzerinde engelli olanlar,

·\r\n Bakmakla yükümlü olduğu eş, çocuk, anne ve babası engelli olan \r\nçalışanlar (serbest çalışanlar ve isteğe bağlı çalışanlar dahil).

· Bulundukları il/ilçe vergi dairelerine müracaat ederek vergi indirim hakkı alırlar.

·\r\n %40 ve üzerinde engelli olanlar için; ev sahipliğinin kendisi \r\nolması şartı ile tek ev için, 200 metrekareyi geçmeyen evlerde muafiyet \r\nvardır. Arsa sahipliği muafiyet kapsamında değildir. Evin bulunduğu \r\nyerleşim yerinde Belediyelerin ilgili kısımlarına müracaat edilmelidir. \r\nEngelli ailesi olmak, vergi muafiyet kapsamında değildir. Evin engelli \r\nkişi üzerine olması şarttır.

· Alınan engellilik raporuyla\r\n özel eğitim alması gerektiği belirtilen engelli çocuk için (engel oranı\r\n en az %20 olması şartı ile) Rehberlik Araştırma Merkezlerinin \r\ndeğerlendirmesi sonucu Özel Eğitim imkanlarından yararlanır.

· \r\n Engelliler Veri Tabanı Oluşturulmasına ve Engellilere Kimlik Kartı \r\nVerilmesine Dair Yönetmelik 19.07.2008 tarihli ve 26941 sayılı Resmi \r\nGazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu Yönetmeliğe göre engelli \r\nkimlik kartları Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlı İl Sosyal \r\nHizmetler Müdürlükleri tarafından verilecektir. Engelli kimlik kartı \r\nçıkartmak için gerekli belgeler; sağlık raporu aslı ve fotokopisi, 2 \r\nAdet resim, nüfus kağıdı ve fotokopisidir.

ÖTV Muafiyetinden;

a) Engelli sınıfı sürücü belgesi olan ortopedik engelliler ile

b)%90 ve üzeri rapor alabilen tüm engelliler faydalanabilir.

Ayrıca\r\n Hemofili hastası olmak ÖTV indiriminden yararlanabilmek için tek başına\r\n yeterli değildir. Ortopedik engeli bulunmak veya farklı hastalıklardan \r\nalınacak dereceler ile toplam engel oranının %90\'ı geçmesi \r\ngerekmektedir. Aksi takdirde hemofili hastaları ÖTV indiriminden \r\nfaydalanamaz.

· %40 ve üzeri olan engellilerin ÖTV’den \r\nmuaf olması için öncelikle engellerine yönelik bir rapor almaları \r\ngerekmektedir. Engelliler için özel hazırlanmış olan aracı kullanmasında\r\n herhangi bir sakınca yoksa indirimden faydalanılabilir. Buna ek olarak H\r\n sınıfı ehliyete sahip olması gerektiğine ilişkin bir şart aranmaktadır.

·\r\n Öncelik olarak bir hastaneye başvurmalı, istenen testlerden \r\ngeçtikten sonra, engellilik yüzdesine göre otomobil satın alma \r\nolanakları verilmektedir.

· Bu şekilde alınan araçları 5 \r\nsene boyunca satamıyorsunuz. Aynı zamanda engelliye ait aracı bir \r\nbaşkası kullanamamaktadır. Fakat engelli aracı kendi kullanmayacaksa \r\ndeğilse şoförü veya üçüncü dereceye kadar akrabaları kullanabilir. \r\nBaşkası kullanamaz.

BAZI KAMUSAL HAKLAR

· Su \r\nİndirimi: Bulunduğunuz il/ilçe belediyesinin engellilere su indirimi \r\nyapıp yapmadığını ilgili birimden öğreniniz. Ankara’da su indiriminden \r\n(%50 oranında) yararlanmak için 18 yaşını doldurmak gerekmektedir. Ev \r\nsahibi, kiracılar ve lojmanda oturanlar su indirimi yaptırabilirler. Ev \r\nsahipleri ve kiracıların evin deprem sigortası belgesini göstermeleri \r\ngerekmektedir. Elektrik ve doğalgazda indirim yoktur.

· \r\nDigitürk İndirimi: Engelliler, gaziler ve şehit eşleri için Digitürk \r\npaketleri % 50 indirimlidir. Digiturk Paketlerinde %50 indirim \r\nkampanyasından yararlanabilmesi için engellinin aşağıdaki belgelerden \r\nbiri ile durumu belgelemesi gerekmektedir: Engelli kimlik kartı Engelli \r\nsağlık raporu Nüfus cüzdanlarına işlenmiş ve engelli oranı yüzde 40 ve \r\nüzerinde olanların nüfus cüzdan fotokopileri.

· Türk \r\nTelekom Sosyal Tarife: Türk Telekom Sosyal Tarife engelliler, gaziler ve\r\n şehit yakınları için düzenlenmiştir. Başvuru için engelli raporu, nüfus\r\n kağıdı fotokopisi gereklidir. İlgili Telekom Merkezine engelli birey \r\nile ya da vasi kararı ile başvuru yapılmalıdır. Engel durumuna göre, tüm\r\n vücut fonksiyon kaybı oranı %40 ve üzeri olan müşterilerimizden tam \r\nteşekküllü hastanelerden alınmış olan sağlık kurulu rapor/heyet raporu \r\nibraz edenler faydalanabilir. Kurumlar tarafından tahsis edilen “kimlik \r\nkartları” ile yapılan başvurular kabul edilebilir. Sadece adına kayıtlı \r\nbir telefon aboneliği için bu tarifeden faydalanılabilir. Abonelik \r\nsadece belge ile durumunu ispatlayabilen müşteriler için geçerlidir..

· TTNET ve Fiber İnternet: Bu hizmetler yaş sınırı olmaksızın %25 indirimlidir.

·\r\n Engel oranı % 40 ve üzeri olan Engelliler, istenen belgeler ile \r\nbirlikte başvurarak, TTNET Sizinle paketlerinden faydalanabilirler.

·\r\n Türksat Uydunet Hizmetleri : Türksat\'ın hizmetini vermiş olduğu \r\nUydunet internet hizmetinde, abonelerin gerekli koşulları sağlamak şartı\r\n ile %25 indirimli olan Engelsiz Tarife uygulaması vardır. Yeni abonelik\r\n başvuruları; İl Müdürlükleri, iş Ortakları ve Çağrı merkezi üzerinden, \r\ntarife değişimiyle geçiş işlemleri ise İl Müdürlükleri ve İş Ortakları \r\nofislerinden yapılabileceklerdir. Engelli kimlik kartı veya engelli \r\nraporu ve nüfus kağıdı ile başvuru yapılmalıdır.

· Türkcell\r\n Süperonlıne: Engel Tanımayanlar kampanyasından engellilik oranları %40 \r\nve üzeri olan Engelliler, faydalanabilirler. Hak sahipleri Turkcell \r\nSuperonline Müşteri Hizmetlerine yapılacak başvurularla kampanyaya \r\nkatılabilirler. Bu hizmetlerde %25 indirim mevcuttur.

ULAŞIMDA İNDİRİM


· Şehir İçi Ulaşım: Belediye otobüsleri, Metro seferleri, TCDD ve Deniz Yollarının şehir içi seferleri ücretsizdir.

·\r\n ’’Ağır engelli’’ibareli raporu olanların bir refakatçisi engelli \r\nkişi ile birlikte olmak şartıyla ücretsiz ulaşımdan yararlanır.

·\r\n TCDD ve Deniz Yolları: Devlet Demiryollarına ve Deniz Yollarına \r\nait şehir dışı seferleri ücretsizdir. ’’Ağır engelli’ibareli raporu \r\nolanların bir refakatçisi engelli kişi ile birlikte olmak şartıyla \r\nücretsiz ulaşımdan yararlanır.

· Şehirler Arası Otobüslerde\r\n İndirim: Şehirlerarası ulaşımda engelli indirimi: Yetki belgesi \r\nsahipleri, en az %40 oranında engelli olduğunu belgeleyen kişilere; \r\ngeçerli ücret tarifesi üzerinden bilet ücretinde %40 indirim uygular. \r\nİnternetten bilet alımlarında bu indirimden yararlanılamamaktadır. \r\nEngelli indirimi yapmayan ya da otobüslerde engelli indirimini sınırlı \r\nsayıda engellilere yapan otobüs firmaları hakkında tutanak tutturup \r\nUlaştırma Bakanlığına bildirebilirsiniz.

· THY İndirimi: \r\n%25 indirim mevcuttur. Ancak ekonomik bilet alanlar ile internetten \r\nbilet alanlar bu indirimden yararlanamamaktadır

MÜZE VE ÖREN YERLERİNDE İNDİRİM

·\r\n Müze ve ören yerlerine giriş ücretsizdir. Özel işletilen müze ve \r\ntarihi yerlerde indirim hakkı işletmenin inisiyatifindedir.


DEVLET TİYATROLARINDA İNDİRİM
· Gösterileri ücretsiz izleme hakkı vardır. Engelli Tiyatroları Kültür Bakanlığından maddi destek almaktadır.

BELEDİYE HİZMETLERİ

·\r\n Büyükşehir, il, ilçe ve belde belediyeleri engellilere yönelik \r\nçalışmalar yapmakla yükümlüdürler. Bağlı olduğunuz belediyelere müracaat\r\n ederek engellilere yönelik hizmetleri öğrenebilirsiniz. Meslek \r\nEdindirme Kursları, Yaşam Merkezleri, Rehabilitasyon Merkezleri, \r\nTemizlik, Servis Hizmetleri, Psikolojik Destek Hizmetleri, Sosyal \r\nYardım, Bakım, Bilgilendirme, Bakım ve Onarım Hizmetleri belediye \r\nhizmetlerine örnektir. Bu hizmetlerden yararlanabilmek için Belediye \r\nEngelli Hizmet Birimine kayıt olunması gerekmektedir.

MUAYENEDE ÖNCELİK HAKKI

·\r\n Tüm hastanelerde engellilere muayene sırasında öncelik hakkı \r\nvardır. Bu öncelik hakkı kayıt sırasını kapsamaz. Bu durum başvurduğunuz\r\n hastanenin inisiyatifindedir.

TOKİ KURA ÇEKİLİŞİNDE HAKLAR

·\r\n TOKİ kampanyalarında uygun şartları taşıyan engellilere öncelikle\r\n engellilere ait kuraya katılma hakkı verilir. Bu kurada kendilerine ev \r\nçıkmayanlar ikinci olarak genel kuraya katılma hakları da vardır. \r\nBaşvurunuzda bu uygulamanın olup olmayacağı hakkında bilgi alınız.

ENGELLİ SPORCULAR

· Engellilerin profesyonel olarak spor yapmaları için Devlet Bakanlığına bağlı Engelliler Spor Federasyonu vardır.

 ÜNİVERSİTEYE GİRECEK VE ÜNİVERSİTEDE OKUMAKTA OLAN ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN HAKLARI

·\r\n Bakanlar Kurulu Kararı ile Yükseköğretim programlarına kayıt veya\r\n kayıt yenileme sırasında engelli olduğuna dair raporu ilgili \r\nyükseköğretim kurumuna sunan öğrencilerin ödemesi gereken öğrenim ücreti\r\n tutarlarından engellilik oranı kadar indirim yapılır. Engelli olduğu \r\nhalde, kayıt yaptırma veya kayıt yenileme sırasında engelli olduğuna \r\ndair raporu ibraz edemeyen öğrencilere, ilgili belgeyi ibraz ettiği \r\ntarihte, engellilik oranı kadar yapılacak indirim tutarı red ve iadeler \r\nkaleminden iade edilir. (Bazı üniversiteler öğrenim ücreti \r\nalmayabiliyor. Detaylı bilgiyi söz konusu üniversitenin gerekli \r\nbirimlerinden öğrenebilirsiniz.)

Öğrenciler için Başbakanlık Bursunda öncelik hakkı tanınır.


· Engelli gençlere ait KYK geri ödemelerinde muafiyet yoktur. Bu konuda üniversitenizden bilgi alınız.

·\r\n KYK ve Başbakanlık Bursu için %40 ve üzeri engelli olanlar \r\nöncelik hakkından yararlanır. Ayrıca anne veya babası %40 ve üzeri \r\nengelli olanlar da öncelik hakkından yararlanır.


ÖNEMLİ İLETİŞİM BİLGİLERİ


ALO\r\n 183 Sosyal Hizmetler: Alo 183 hattı aracılığıyla kadın, çocuk, engelli \r\nve yaşlı, şehit yakınları ve gazilerle ilgili gelen çağrılar \r\ndeğerlendirilerek rehberlik ve danışmanlık hizmeti verilmektedir.

ALO\r\n 144 Sosyal Yardımlar: Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları \r\ntarafından yürütülen şartlı eğitim/sağlık yardımları, kömür yardımı, \r\ngıda yardımı, engelli aylığı, eşi vefat eden kadınlara yapılan \r\nyardımlar, tüp bebek yardımı, barınma yardımı vb. yardımlar ile proje \r\ndestekleri hakkında yapılan her türlü talep, öneri ve şikayetler \r\nalınmakta, veri tabanı incelenerek arayan kişiye başvurusunun durumu \r\nhakkında bilgi verilmekte, ilgili İl/İlçe Sosyal Yardımlaşma ve \r\nDayanışma Vakfına yönlendirme yapılmaktadır.